WSPARCIE DLA KOBIET W CIĄŻY ORAZ
RODZIN
Z NIEPEŁNOSPRAWNYM DZIECKIEM

INFORMATOR

 

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
w Łapanowie
 

 

 Uprawnienia przysługują ce w ramach
ustawy o wsparciu kobiet w ciąży oraz  rodzin
z niepełnosprawnym dzieckiem  

 

Przygotowany informator pomoże ci przygotować się na narodziny nieuleczalnie chorego dziecka. Dowiesz się, jakie przysługują ci:

• prawa,
• badania,
• rodzaje wsparcia (zdrowotnego i socjalnego).

Gdzie jeszcze uzyskasz informację o uprawnieniach 
Potrzebne informacje otrzymasz:

• w przychodni,
• w szpitalu,
• w ośrodkach pomocy społecznej
• od asystenta rodziny.

​  Kto może skorzystać z uprawnień:                               

• rodziny, w których przyjdzie albo przyszło na świat ciężko chore dziecko. Oznacza to:
• ciężkie i nieodwracalne upośledzenie, albo
• nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu,
• kobiety, które otrzymały informację o tym, że ich dziecko może umrzeć w trakcie ciąży lub porodu,
• kobiety, których dziecko umarło bezpośrednio po porodzie na skutek wad wrodzonych,
• kobiety, które po porodzie nie zabiorą do domu dziecka z powodu:
• poronienia,
• urodzenia dziecka martwego,
• urodzenia dziecka niezdolnego do życia,
• urodzenia dziecka obarczonego wadami wrodzonymi albo śmiertelnymi schorzeniami.

Jak skorzystać z uprawnień                                           

 

Podstawą do skorzystania z uprawnień jest zaświadczenie, które potwierdza ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu. Zaświadczenie o chorobie, powstałej w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, możesz otrzymać od lekarza:

• ubezpieczenia zdrowotnego,
• posiadającego specjalizację II stopnia,
• posiadającego tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii.

Ważne: wszystkie kobiety w trakcie ciąży mają prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Co przysługuje kobiecie oczekującej dziecka, dowiesz się z informatora Ministerstwa Zdrowia „Ciąża i Poród”, który dostępny jest na stronie www.mz.gov.pl w zakładce „Zdrowie i profilaktyka”– „Zdrowie matki i dziecka”.

Co zrobić, aby skorzystać z uprawnień                         

Wystarczy, że zgłosisz się do asystenta rodziny zatrudnionego przez ośrodek pomocy społecznej. Asystent nie tylko odpowie na wszystkie twoje pytania, ale też na podstawie pisemnego upoważnienia będzie mógł załatwiać w twoim imieniu sprawy w różnych instytucjach.

1.   Okres okołoporodowy

• badania, które wykrywają potencjalne nieprawidłowości w ciąży (diagnostyka prenatalna),
• od 4 do 9 dodatkowych wizyt położnej w opiece nad dzieckiem ( tzw. wizyty patronażowe) oraz większa ilość wizyt poradnictwa edukacji przedporodowej. Od 21 tygodnia ciąży do rozwiązania, położne przy- gotowywać będą kobiety do porodu i rodzicielstwa. Edukacja przedporodowa dotyczyć będzie porodu, połogu, karmienia piersią i rodzicielstwa,
• poród w szpitalu na najwyższym specjalistycznym poziomie (III poziom referencyjny) - zgodnie ze wskazaniami lekarskimi,
• koordynowana opieka nad kobietą w ciąży, zwłaszcza w ciąży powikłanej. Podczas porodu i połogu kobieta będzie miała zapewnioną opiekę położniczą, w tym zabiegi wewnątrzmaciczne, zgodnie ze standardami opieki położniczej nad ciążą i ciążą patologiczną. Noworodek będzie mieć zapewnioną opiekę neonatologiczną,
• wsparcie kobiety karmiącej piersią (poradnictwo laktacyjne), zwłaszcza, jeśli dziecko urodziło się przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub ważyło w chwili porodu poniżej 2500 gramów.

2. Dziecko z orzeczoną niepełnosprawnością

• porady jak pielęgnować i wychowywać dziecko,
• pierwszeństwo w udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej,
• pomoc psychologiczna dla rodziców,
• rehabilitacja lecznicza,
• wyroby medyczne, takie jak pieluchomajtki, cewniki, protezy - na podstawie zlecenia upoważnionej osoby,
• zakup leków poza kolejnością,
• opieka nad dzieckiem na czas urlopu bądź odpoczynku (tzw. opieka wytchnieniowa). Rodzicom oraz opiekunom przysługuje do 120 godzin takiej opieki. Będzie ona zapewniona:
• w dziennych ośrodkach wsparcia - placówkach całodobowych,
• w placówkach systemu oświaty (np. szkołach),
• w ramach umowy z organizacją pozarządową na opiekę nad dzieckiem - również indywidualną,
• przez udział osoby niepełnosprawnej w różnych formach wypoczynku zorganizowanego.
• opieka poprawiająca jakość życia osób w ostatniej fazie choroby (opieka paliatywna i hospicyjna w warunkach domowych lub stacjonarnych),
• kompleksowe usługi opiekuńcze i rehabilitacyjne,
• inne świadczenia wspierające rodzinę, w tym pomoc prawna (prawa rodzicielskie i uprawnienia pracownicze),
• informacje o innych formach wsparcia zawartych w ustawie „Za życiem”.

3. Jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł

Komu przysługuje

Matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka bez względu na dochód.

Kiedy złożyć wniosek

Złóż wniosek o wypłatę świadczenia do 12 miesięcy od dnia narodzin żywego dziecka. Wniosek złożony po tym terminie nie zostanie rozpatrzony.

Jakie warunki musisz spełniać

Aby otrzymać oświadczenie, matka dziecka musi pozostawać pod opieką medyczną najpóźniej od 10 tygodnia ciąży do porodu

Jeśli jesteś rodzicem dziecka niepełnosprawnego z orzeczoną niepełnosprawnością                                                                       

Zwróć się bezpośrednio do realizatorów wsparcia. Są to właściwe ze względu na twoje miejsce zamieszkania"

• centra pomocy rodzinie,
• ośrodki pomocy rodzinie,
• ośrodki pomocy społecznej.

Ze środków PFRON (Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych) możesz uzyskać dofinansowanie 
 

• do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym,
• jest to zorganizowana forma rehabilitacji połączona z wypoczynkiem. Jej celem jest poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników.
• dofinansowanie przysługuje osobie niepełnosprawnej, która:
  • ma skierowanie od lekarza prowadzącego,
  • spełnia kryterium dochodowe*.
• nie spełnia kryterium dochodowego - dofinansowanie jest wtedy pomniejszone o kwotę przekroczenia kryterium. Jeśli osoba niepełnosprawna jest w trudnej sytuacji materialnej lub losowej, dofinansowanie może być przyznane w pełnej wysokości.
• na likwidację barier:
• architektonicznych – zlikwidowanie utrudnień w budynku lub mieszkaniu oraz w jego najbliższej okolicy. Może to być np. dostosowanie łazienki dla potrzeb osoby niepełnosprawnej, budowa podjazdu lub windy dla wózkowicza, likwidacja progów czy montaż uchwytów.
• w komunikowaniu się – zlikwidowanie ograniczeń, które uniemożliwiają lub utrudniają swobodne porozumiewanie się lub przekazywanie informacji. Pomoc może polegać np. na zakupie syntezatora mowy.
• technicznych – zastosowanie przedmiotów lub sprzętów odpowiednich dla osoby niepełnosprawnej. Likwidacja tej bariery ma pomóc sprawniej funkcjonować i działać w społeczeństwie. Dofinansowanie możesz uzyskać, np. na zakup roweru trójkołowego.
• na zakup sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych - na zlecenie lekarza prowadzącego,
• sprzęt rehabilitacyjny – wsparcie możesz uzyskać po spełnieniu kryterium dochodowego,
• przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze - wsparcie możesz uzyskać po spełnieniu kryterium dochodowego. Są to m.in.: aparaty ortopedyczne, gorsety, protezy kończyn, obuwie ortopedyczne, kule, laski, wózki, materace przeciwodleżynowe, pasy przepuklinowe, aparaty słuchowe, sprzęt stomijny, cewniki, inhalatory, szkła okularowe, pielucho majtki i inne.
• na usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika, jeśli uzasadniają to potrzeby wynikające z niepełnosprawności osoby.

Inne świadczenia                     

Pamiętaj, że możesz również skorzystać ze świadczeń pomocy społecznej. Przyznaje je ośrodek pomocy społecznej właściwy dla twojego miejsca zamieszkania. Świadczenie może mieć formę pieniężną lub  niepieniężną.

 

Świadczenia pieniężne:

• zasiłek stały,
• zasiłek okresowy,
• zasiłek celowy,
• specjalny zasiłek celowy.

Świadczenia niepieniężne:

• praca socjalna,
• poradnictwo specjalistyczne (prawne, psychologiczne i rodzinne) dla osób i rodzin, które mają trudności w rozwiązywaniu problemów życiowych lub potrzebują wsparcia,
• usługi opiekuńcze (pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opieka higieniczna zalecona przez lekarza),
• specjalistyczne usługi opiekuńcze (świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym, np. pielęgniarki, rehabilitantów, psychologów i pedagogów),

Szczegóły dotyczące przyznawania wspomnianych świadczeń znajdziesz stronie internetowej Minister- stwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a także pod adresem: http://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla- -rodzin-z-dziećmi/świadczenia-rodzinne

Podstawa prawna                                                                                         

• Ustawa o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” z dnia 4 listopada 2016 r.
• Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z 2023 r. poz. 901, z późń. zm.)

 Poradnie przy szpitalach z oddziałami ginekologiczno-położniczymi              

Poradnia ginekologiczno-położnicza przy Szpitalu Powiatowym im. Bł. Marty Wieckiej 
Adres:32-700 Bochnia, ul. Krakowska 31 tel: 14 61 53 269

Poradnia ginekologiczno-położnicza przy Szpitalu im. L. Rydygiera
Adres: oś. Złotej Jesieni 1, Kraków
Telefon: (12) 387-10-99; Szpital II stopnia referencyjności

Poradnia ginekologiczno-położnicza przy Szpitalu Miejskim Specjalistycznym  im. G. Narutowicza
Adres: ul. Prądnicka 35-37 Kraków
Telefon: (12) 257-82-62, (12) 257-83-63; Szpital II stopnia referencyjności

Poradnia Ginekologiczno–Położnicza przy Szpitalu Uniwersyteckim
Adres: ul. Kopernika 23, Kraków
Telefon: (12) 424-85-60; Szpital III stopnia referencyjności

Poradnia Ginekologiczno–Położnicza i Patologii Ciąży przy Szpitalu im. St. Żeromskiego
Adres: oś. Na Skarpie 66, Kraków
Telefon: (12) 622-94-17; Szpital II stopnia referencyjności

Poradnia Ginekologiczna przy Szpitalu MSWiA Kraków,
Adres: ul. Kronikarza Galla 25, Kraków
Telefon: (12) 662-31-50, (12) 637-16-76; Szpital I stopnia referencyjności

Stopień referencyjności danego oddziału określa stopień jego wyspecjalizowania, a co za tym idzie możliwości sprawowania opieki w zależności od stanu pacjenta.

W szpitalach o I stopniu referencyjności rodzą kobiety w ciąży niepowikłanej, bez większej patologii i rodzące w terminie. Zazwyczaj są to szpitale miejskie i rejonowe. W takich szpitalach sprawuje się opiekę nad zdrowymi, donoszonymi noworodkami, noworodkami z niezbyt nasilonymi objawami chorobowymi.

Szpitale o II stopniu referencyjności to przeważnie szpitale wojewódzkie, gdzie rodzą kobiety będące w ciąży zagrożonej. W takich jednostkach znajduje się pododdział intensywnej opieki wcześniaków.

Szpitale o III stopniu referencyjności to szpitale kliniczne państwowych uczelni medycznych      lub państwowych uczelni prowadzących działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych. Placówki o III stopniu referencyjności są przeznaczone dla kobiet o wysokim zagrożeniu ciąży, jej patologicznym przebiegu, gdzie jest bardzo wysokie ryzyko urodzenia  wcześniaka przed 31 tygodniem ciąży, czy dziecka z wielowodziem, innymi poważnymi wadami.

Przed porodem warto zasięgnąć informacji o poziomie opieki w poszczególnych szpitalach aby wybrać ten najbardziej przyjazny matce i dziecku oraz najlepiej wyposażony w aparaturę medyczną.

Leczenie w ramach podstawowej opieki zdrowotnej – medycyna rodzinna            

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Poradnia Medycyny Rodzinnej”,
Adres: 32-740 Łapanów- 186 Ośrodek Zdrowia w Łapanowie Telefon: (14) 613-44-01
Adres:32-742 Sobolów - 97 Ośrodek Zdrowia w Sobolowie tel. 14 6854500

Niepubliczny zakład opieki zdrowotnej w Łapanowie „BOR-MED” – gabinet     lekarza   rodzinnego w Łapanowie BOR-MED Sp. z o.o.
Gabinet lekarza rodzinnego w Łapanowie
Adres:32 – 740 ŁAPANÓW 185 Tel. 014 6853425

Szkoły rodzenia                                                                                         

Przychodnia bocheńska
Adres:UL.Krakowska – 27 tel 14 611-63-63
Szpital Powiatowy w Bochni

Oddział ginekologiczno-położniczy Szpitala Powiatowego im. Bł. Marty Wieckiej   
Adres:32-700 Bochnia, ul. Krakowska 31 tel: 14 61 53 270

Szpital Specjalistyczny im. Stefana Żeromskiego
Adres: oś. Na Skarpie 66, Kraków Telefon: (12) 622-95-92

Centrum Położnicze Eco Partus
Adres: ul. Radzikowskiego 47B/7, Kraków
tel. (12) 442-44-91, (12) 442-43-00, 666-304-430

Badania prenatalne                                                                                        

Szpital Uniwersytecki w Krakowie Adres: ul. Kopernika 23,  Telefon: (12) 424-70-01
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy Adres: ul. Wielicka 265, Kraków Telefon: (12) 658-20-11
Szpital Specjalistyczny im. Ludwika Rydygiera w Krakowie Adres: os. Złotej Jesieni 1,Kraków Telefon: (12) 6468000

Wsparcie dla kobiet i rodziny po porodzie którym umarło dziecko zaraz po porodzie

Pochówek płodu/dzieci martwo urodzonych
Niezależnie od czasu zakończenia ciąży kobiecie przysługują następujące prawa:

Rejestracja dziecka w USC                                                                                     

Po stracie dziecka szpital ma obowiązek wydać kartę martwego urodzenia, jednak aby to było możliwe, płeć dziecka musi być określona. Umożliwi to rejestrację w Urzędzie Stanu Cywilnego, który wyda akt urodzenia dziecka z adnotacją, że urodziło się martwe. Prawo to dotyczy również dzieci, które zostały poronione poza szpitalem. Rejestracja dziecka umożliwi skorzystanie z urlopu macierzyńskiego i zasiłku pogrzebowego. Jeżeli do poronienia doszło na bardzo wczesnym etapie ciąży, kiedy nie można jeszcze określić płci, do wydania karty martwego urodzenia można wykonać badania genetyczne płci.

Urząd Gminy Łapanów - Urząd Stanu Cywilnego
Adres:32-740 Łapanów-34.Telefon: 14 6848522

Pogrzeb                                                                                     

Decyzja o tym, co będzie działo się z ciałem dziecka, należy do rodziców. Można pozostawić je w szpitalu lub zdecydować się na odbiór ciała i zorganizowanie pochówku.
Pochówek jest możliwy również wtedy, gdy płeć dziecka nie została ustalona. W takim przypadku można odebrać w szpitalu kartę zgonu, na podstawie której możliwy jest tylko pochówek (bez możliwości ubiegania się o zasiłek pogrzebowy i urlop macierzyński).

W celu organizacji pogrzebu należy udać się wybranego domu pogrzebowego i zarządcy cmentarza. Jeśli rodzina dziecka jest wierząca, można udać się również do księdza czy innego duchownego. Co ważne, kościół katolicki umożliwia przeprowadzenie pogrzebu dla dzieci martwo urodzonych bez chrztu (pełny obrzęd pogrzebowy).

Zasiłek pogrzebowy                                                                                      

Bez względu na czas zakończenia ciąży rodzinie przysługuje zasiłek pogrzebowy na organizację pochówku dziecka. Aby go otrzymać, należy przedstawić w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych dokumenty potwierdzające prawo do świadczeń (np. faktury) oraz akt urodzenia dziecka z adnotacją o urodzeniu martwym.
Zasiłek aktualnie wynosi 4000 zł, wypłacany jest po pogrzebie. Wniosek należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia poronienia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Bochni
Adres: ul. Kazimierza Wielkiego-48 , 32-700 Bochnia tel. 22 5601600

Urlop macierzyński                                                                                                         

Zgodnie z Artykułem 180 §1 kodeksu pracy matce (będącej pracownicą) po poronieniu i urodzeniu martwym przysługuję prawo do 8-tygodniowego urlopu macierzyńskiego lub zasiłku, jeżeli przebywa w tym czasie na urlopie macierzyńskim. Wymaga to przedstawienia w pracy skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka. Warto również pamiętać, żeby pomiędzy poronieniem a złożeniem wniosku u pracodawcy nie chodzić do pracy (a przebywać na L4 lub urlopie wypoczynkowym).

Poznanie przyczyny poronienia                                                                                      

Badania takie są refundowane tylko w ograniczonym zakresie i najczęściej dopiero po wystąpieniu 2-3 poronień z rzędu. NFZ nie refunduje badań genetycznych, które mogą być wykonane bezpośrednio u zmarłego dziecka.

Rzecznik Praw Pacjenta                                                                                               

Każda osoba chora oraz Jej rodzina mają prawo do kontaktu z Rzecznikiem Praw Pacjenta w przypadku złamania któregokolwiek z praw pacjenta, a są nimi:

• prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych
• prawo do informacji
• prawo do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych
• prawo pacjenta do tajemnicy informacji
• prawo pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych
• prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta
• prawo pacjenta do dokumentacji medycznej
• prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza
• prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego
• prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej
• prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie

Strona Rzecznika Praw Pacjenta: www.bpp.gov.pl
Ogólnopolska bezpłatna infolinia Rzecznika Praw Pacjenta: 800-190-590 (od pon. do pt. w godzinach 9:00-21:00